Zaktualizowano dnia 17 kwietnia 2024
W ubiegłym roku szkolnym w szkołach podstawowych oraz ponadpodstawowych kształciło się niespełna 5 milionów uczniów. Wśród tej grupy znajdują się również osoby, które posiadają specjalne potrzeby pod względem procesu nauczania. Są to uczniowie borykający się z problemami ograniczającymi ich możliwości w kontekście realizacji programu edukacyjnego. Choć są w stanie kontynuować naukę, wymagają wsparcia szczególnie w postaci pomocy od wyspecjalizowanego grona pedagogicznego. Dla osób, które aspirują do pracy jako nauczyciel wspomagający kwalifikacje są jednym z wymogów – obok odpowiedniego podejścia i umiejętności. Jak wygląda praca takiego nauczyciela i kto może nim zostać?
Dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Uczniami, którzy wymagają szczególnych potrzeb edukacyjnych, są dzieci posiadające ograniczenia sprawiające trudność w realizowaniu wymagań programowych. Potrzeba kształcenia specjalnego jest zapisana w orzeczeniu wypełnionym przez specjalistę, który zdiagnozował konkretne deficyty uniemożliwiające standardowe nauczanie.
Mogą być to uczniowie:
- niepełnosprawni (niewidomi, słabo widzący,
niesłyszący, słabo słyszący, z ograniczeniami ruchowymi, z autyzmem lub
niepełnosprawnością intelektualną), - z chorobami przewlekłymi,
- z zaburzeniami psychicznymi,
- niedostosowani społecznie,
- z problemami środowiskowymi.
Nauczyciel wspomagający – w jakich przypadkach musi zostać zatrudniony?
Formami kształcenia, z których coraz częściej korzystają uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jest edukacja integracyjna, a także integracja włączająca. Może być ona realizowana przez:
- ogólnodostępne przedszkola z oddziałami integracyjnymi,
- przedszkola integracyjne,
- ogólnodostępne szkoły z oddziałami
integracyjnymi, - szkoły integracyjne.
Według aktualnych przepisów, placówki realizujące tego typu kształcenie powinny zatrudnić nauczyciela współorganizującego proces kształcenia. Jest on potocznie nazywany nauczycielem wspomagającym. Kwalifikacje oraz zakres jego zadań również podlega konkretnym przepisom.
Nauczyciel wspomagający kwalifikacje
W wymienionych wyżej placówkach mogą zostać zatrudnieni m.in. nauczyciele posiadający kwalifikacje z obszaru pedagogiki specjalnej, aby w odpowiedni sposób współorganizować kształcenie osób niepełnosprawnych, a także niedostosowanych społecznie.
Aspirujący nauczyciel wspomagający może zdobyć niezbędne kwalifikacje realizując studia podyplomowe oferowane przez Wyższą Szkołę Kształcenia Zawodowego. Kierunek Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną (Oligofrenopedagogika) pozwala zdobyć kompetencje do pracy jako nauczyciel wspomagający, a także kwalifikacje pedagoga specjalnego w zakresie oligofrenopedagogiki.
Na studia mogą zapisać się absolwenci studiów wyższych (minimum I stopnia), którzy posiadają przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do nauczania przedmiotu bądź prowadzenia zajęć i chcą uzyskać kompetencje w zakresie pedagogiki specjalnej.
Zadania nauczyciela wspomagającego
Praca na tym stanowisku wymaga posiadania jednak nie tylko odpowiednich kwalifikacji, ale również szeregu umiejętności pozwalającego na realizację zadań. Nauczyciel wspomagający współpracuje z nauczycielami, specjalistami oraz wychowawcami w zakresie:
- prowadzenia zajęć edukacyjnych,
- prowadzenia pracy wychowawczej z uczniami o
specjalnych potrzebach edukacyjnych, - uczestnictwa w zajęciach edukacyjnych w
określonych w programie, - udzielania pomocy przez realizację
zintegrowanych zajęć i działań, a także dobór form oraz metod pracy z uczniami.
Plan pracy nauczyciela wspomagającego
Wsparcie dla ucznia jest za każdym razem ustalane w oparciu o zalecenia zawarte w orzeczeniu, a także w Indywidualnym Programie Edukacyjno-Terapeutycznym (IPET). Nauczyciel wspomagający może bazować również na planach opracowywanych przez nauczyciela zajęć lub – jeśli dyrektor tego wymaga – na opracowanym przez siebie odrębnym planie. Może on dotyczyć zakresu zajęć oraz zadań, które wyznaczy dyrekcja.
Nauczyciel wspomagający – zarobki
Dla osób, które aspirują do pracy jako nauczyciel wspomagający, zarobki mogą okazać się satysfakcjonujące. Etat osoby na tym stanowisku to 20 godzin tygodniowo, a pensja złożona jest z płacy zasadniczej oraz różnych dodatków, jak ma to miejsce w przypadku wszystkich nauczycieli. Ostateczne wynagrodzenie zależy od wielu czynników, w tym m.in. wymiaru zajęć obowiązkowych.
