Zaktualizowano dnia 6 kwietnia 2023
W przedszkolu, szkole lub placówce oświatowej, do której uczęszcza uczeń o specjalnych potrzebach, kadra dokłada wszelkich starań, aby przygotować dla niego odpowiednie warunki kształcenia. Jest to sposób na wyrównanie szans dziecka na to, by osiągał jak najlepsze, indywidualnie dopasowane efekty wychowawczo-edukacyjne. Opracowanie WOPFU stanowi przykład tego typu działań pomocy dla ucznia.
Czym jest WOPFU?
WOPFU, czyli wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia, to dokument zawierający – zgodnie z nazwą – wszelkie informacje na temat tego, jak radzi sobie uczeń o specjalnych potrzebach w przedszkolu, szkole lub placówce oświatowej.
Zasady tworzenia i ewaluacji WOPFU reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Co musi zawierać WOPFU?
Według rozporządzenia wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia zawiera:
- indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne;
- mocne strony i predyspozycje dziecka;
- zainteresowania i uzdolnienia ucznia;
- przyczyny niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu ucznia;
- efekty działań podejmowanych w celu przezwyciężenia trudności;
- zakres pomocy ze strony nauczycieli, specjalistów.
IPET a WOPFU
Omawiając dokument, jakim jest wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia, nie da się pominąć kwestii indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET). Dokumenty te łączą się ze sobą i stanowią podstawę do opracowania planu działania mającego na celu wsparcie ucznia. Wynika to z tego, że IPET tworzy się na podstawie informacji zawartych w WOPFU.
Kto ma obowiązek stworzenia WOPFU? Czy w tworzeniu WOPFU biorą udział rodzice?
WOPFU wypełniane jest przez tzw. zespół składający się z: nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, a w przypadku ośrodków także z wychowawców grup wychowawczych. Ponadto rozporządzenie zezwala rodzicom na udział w spotkaniach zespołu i pracach nad WOPFU. Co więcej, powinni otrzymywać oni kopię już gotowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.
Kiedy należy sporządzić WOPFU?
WOPFU sporządza się, gdy placówka oświatowa otrzymuje orzeczenie dla ucznia. Wtedy to dyrektor powiadamia wychowawcę klasy o zaistniałej sytuacji. Następnym krokiem jest stworzenie zespołu dla danego ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz wyznaczyć jego koordynatora. Później osoby powołane rozpoczynają obserwację dziecka, rozmowy z innymi specjalistami itd. dzięki którym mogą stworzyć WOPFU. Zakładany czas realizacji wynosi 30 dni.
Ile razy w roku przygotowuje się WOPFU?
Zespół ma obowiązek co najmniej dwa razy w roku szkolnym dokonywać okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. WOPFU tworzone jest po raz pierwszy po otrzymaniu orzeczenia. Jednak nie ma wyznaczonej konkretnej daty, kiedy to powinno się opracować ten dokument kolejny raz.
Najczęściej praktykowane jest tworzenie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia po I półroczu, co będzie stanowiło bazę informacji potrzebnych do pracy z dzieckiem w II półroczu. Warto dodać, że zaktualizowanie lub stworzenie nowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia na koniec II półrocza, pozwala na wykorzystanie jej w przyszłym roku szkolnym. Czasami, zamiast opracowywać WOPFU na koniec roku szkolnego, specjaliści wybierają opcję przygotowania tego dokumentu dopiero we wrześniu.
Czy WOPFU jest skuteczne?
Podczas opracowywania WOPFU tworzona jest analiza efektywności podejmowanych działań oraz ewaluacja zakresu i sposobu dostosowań. Z założenia dokument ten jest tworzony, aby osiągnąć skuteczną realizację celów wobec ucznia. Jeżeli tak nie jest, zespół dokonuje modernizacji WOPFU i IPET-u, by osiągnąć, jak najlepsze efekty wychowawczo-edukacyjne.
WOPFU – przykład arkusza
W przypadku WOPFU przykład arkusza stanowi pewnego rodzaju propozycję, ponieważ nie ma odgórnie ustalonego wzoru, jak powinien on wyglądać. Tak samo jest w przypadku IPET-u. Najczęściej jednak dokumenty te opracowywane są w formie tabeli.
Wzór WOPFU można znaleźć na platformie edukacyjnej Ministerstwa Edukacji i Nauki: https://zpe.gov.pl/a/arkusz-wielospecjalistycznej-oceny-poziomu-funkcjonowania-ucznia/DgKtIavTu.
