Zaktualizowano dnia 8 listopada 2021
Z pewnością każdy z was chociaż raz zetknął się z bibliotekarzem. Niezależnie od tego, czy wypożyczaliście książkę ze szkolnej biblioteki, czy poszukiwaliście unikatowej pozycji książkowej w jednej z bibliotek miejskich, dany tytuł przekazywał wam bibliotekarz. Miłośnicy dobrej lektury z pewnością niejednokrotnie marzyli o tym, aby w przyszłości pracować właśnie na tym stanowisku. Wiele osób nurtowało często także pytanie – co robi bibliotekarz i jak można nim zostać? I choć wydawałoby się, że w związku z powszechną cyfryzacją publikacji i książek, zawód bibliotekarza nie będzie cieszył się popularnością – sytuacja wygląda zupełnie inaczej.
Wbrew powszechnym skojarzeniom, że w bibliotece znajdują się jedynie książki, należy zaznaczyć, ze mieszczą się tam także dokonania naukowe i kulturowe. W bazie biblioteki znaleźć można zapisy nie tylko piśmiennicze, ale także kartograficzne, graficzne oraz audiowizualne. Choć praca bibliotekarza nadal w głównej mierze skupia się na zbiorach należących do danej jednostki bibliotecznej, jego zadania i obowiązki są bardziej rozległe niż tylko wypożyczanie i wydawanie danych pozycji.
Bibliotekarz – kim jest?
Bibliotekarz to pracownik biblioteki, który gromadzi, opracowuje, przechowuje, a następnie udostępnia zbiory biblioteki. Mogą być to m.in. książki, gazety, materiały kartograficzne. Pełni on także funkcję informacyjną – nie tylko pomaga czytelnikom w odnalezieniu konkretnej pozycji, ale bardzo często wskazuje także materiały przydatne np. do opracowania danego zagadnienia w pracy dyplomowej. Niekiedy po prostu służy dobrą radą i poleca tytuły warte uwagi.
Zadania i obowiązki bibliotekarza
Jak zostało to wcześniej wspomniane, zakres zadań i obowiązków bibliotekarza jest znacznie większy i nie ogranicza się tylko do udostępniania zainteresowanym publikacji. Oczywiście jest on uzależniony od wielu czynników, takich jak wielkość biblioteki czy staż pracy. Najczęściej jednak bibliotekarz:
- gromadzi zbiory dla biblioteki – często dokonuje zakupu lub wymian z innymi placówkami, a także przyjmuje pozycje, które oddawane są do biblioteki za darmo,
- ma kontakt z księgarniami i wydawnictwami ze względu na to, że wielu czytelników ma zamówioną prenumeratę,
- umieszcza zbiory w rejestrach bibliotecznych i nadaje im odpowiednie sygnatury, które określają kategorię tematyczną.
- opisuje zbiory – w celu późniejszego umieszczenia informacji o nich w katalogach tradycyjnych i komputerowych,
- dokonuje ewidencji wypożyczanych zbiorów bibliotecznych – zarówno w czytelniach, jak i w bibliotece,
- informuje czytelników, a także oferuje pomoc w znalezieniu odpowiednich tytułów.
Warto zaznaczyć, że – w zależności od wielkości biblioteki i miejscowości, w której się znajduje – bibliotekarz często bierze udział w organizacji wystaw, spotkań z autorami czy prowadzi szkolenia dla dzieci i młodzieży szkolnej.
Bibliotekarz – jakie wymagania?
Z uwagi na charakter pracy, bibliotekarz powinien być dokładny i skrupulatny – szczególnie podczas opisywaniu i ewidencjonowaniu zbiorów. Musi on być również cierpliwy i wytrwały, ponieważ często zdarza się, że musi szukać danej pozycji długi czas lub musi wprowadzić do bazy danych wiele pozycji, co może okazać się czasochłonne. Praca jako bibliotekarz ma jednak wiele plusów. Jednym z nich jest stały kontakt z ludźmi, którzy są zazwyczaj pasjonatami literatury, dzięki czemu bibliotekarz nie tylko może pomóc w odnalezieniu danej pozycji, ale również wymienić się ciekawymi spostrzeżeniami z czytelnikami. Szeroka wiedza z zakresu literatury jest bowiem jednym z podstawowych kryteriów do przyjęcia kandydata na stanowisko bibliotekarza.
Jak zostać bibliotekarzem?
Powyższe cechy nie wystarczą jednak do podjęcia pracy jako bibliotekarz. Aby móc zatrudnić się w tym kierunku, należy posiadać odpowiednie wykształcenie oraz kwalifikacje. Zapewniają je studia podyplomowe na kierunku Bibliotekoznawstwo, które oferuje Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego.
Studia mają charakter kwalifikacyjny – oznacza to, że nadają uprawnienia do zajmowania stanowiska nauczyciela-bibliotekarza w placówkach oświatowych i szkołach. Na bibliotekoznawstwo mogą zapisać się osoby, które:
- posiadają wyższe wykształcenie (wtedy absolwenci otrzymają kwalifikacje do pracy w bibliotekach innych niż szkolne czy pedagogiczne),
- posiadają wyższe wykształcenie i przygotowanie pedagogiczne (wtedy absolwenci otrzymują uprawnienia do wykonywania zawodu nauczyciela-bibliotekarza).
Ile godzin pracuje bibliotekarz w bibliotece publicznej?
Ilość godzin, jakie musi każdego dnia przepracować bibliotekarz zależą od kilku czynników, w tym n.in od wielkości biblioteki. W przypadku, gdy bibliotekarza jest czynna całodobowo, wtedy bibliotekarz pracuje w trybie zmianowym. Biblioteki czynne są wówczas czynne także w weekendy. W takim przypadku bibliotekarz pracuje od 6 do 9 godzin na dobę. W mniejszych bibliotekach zazwyczaj jest to standardowe 8 godzin.
Ile zarabia bibliotekarz?
Podobnie jak liczba godzin, wynagrodzenie także uzależnione jest od kilku czynników – wielkości biblioteki, stażu pracy, miejscowości czy wykształcenia. Wynagrodzenie waha się od 3300 zł brutto do 3560 zł brutto.
