Zaktualizowano dnia 13 grudnia 2023
Proces zamawiania towarów lub usług przez prywatne przedsiębiorstwa przebiega zupełnie inaczej niż przez organy administracji publicznej. W ich przypadku proces ten reguluje Ustawa o zamówieniach publicznych, która określa zasady ich udzielania a także to, kto jest podmiotem zobowiązanym do stosowania przepisów ustawy. W tym artykule przyjrzymy się więc, kogo obowiązuje prawo zamówień publicznych.
Ustawa o zamówieniach publicznych – zmiany od 2021
Jeśli chodzi o prawo zamówień publicznych, najważniejsze informacje od 1 stycznia 2021 roku podstawowym aktem prawnym regulującym system zamówień publicznych w naszym kraju jest Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej Ustawa zamówienia publiczne). Zastąpiła tym samym funkcjonującą do tej pory Ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.
Ustawa o zamówieniach publicznych – co zawiera?
Transakcje przeprowadzane przez organy administracji publicznej wykorzystujące środki publiczne podlegają pod ściśle określone przepisy, których musi przestrzegać przede wszystkim strona zamawiająca.
Ustawa zamówienia publiczne zawiera przepisy dotyczące m.in.:
- zasad udzielania zamówień,
- zakresu wyłączeń stosowania przepisów ustawy,
- podmiotów, które są zobowiązane do ich stosowania,
- organów właściwych w sprawach zamówień,
- etapów przygotowania oraz prowadzenia postępowań.
Czym jest zamówienie publiczne?
Zanim przybliżymy to, kogo obowiązuje prawo zamówień publicznych, warto wskazać czym jest zamówienie publiczne. Otóż jest to odpłatna umowa pomiędzy zamawiającym a wykonawcą – jej przedmiotem jest dostawa, usługa lub roboty budowlane, za które m.in. jednostki samorządowe lub rządowe płacą wykorzystując środki publiczne. Jeśli chodzi o prawo zamówień publicznych, najważniejsze informacje na ten temat zawarte są na stronach rządowych.
Prawo zamówień publicznych – kiedy stosować?
Ustawa wskazuje również kiedy stosować prawo zamówień publicznych. Według aktualnych przepisów stosuje się je do organizowania konkursów oraz udzielania zamówień:
- klasycznych – gdy ich wartość jest równa bądź przekracza kwotę 130 tys. złotych,
- sektorowych – gdy ich wartość jest równa lub przekracza progi unijne (wskazane w ustawie),
- w dziedzinach bezpieczeństwa oraz obronności – gdy wartość jest taka sama lub przekracza progi unijne,
- klasycznych – gdy wartość jest równa lub przekracza progi unijne przez zamawiających subsydiowanych (ustawa również wskazuje okoliczności oraz kto jest takim zamawiającym).
Kogo obowiązuje prawo zamówień publicznych?
Przepisy wskazują nie tylko kiedy stosujemy zamówienia publiczne, ale również kogo obowiązuje Ustawa o zamówieniach publicznych. Zapisy wskazują na trzy rodzaje zamawiających.
Zamawiający publiczni
Według ustawy podstawowym podmiotem, który musi przestrzegać przepisów są zamawiający publiczni, do których zalicza się:
- jednostki sektora finansów publicznych – m.in:
- jednostki samorządu terytorialnego,
- jednostki budżetowe,
- agencje wykonawcze,
- NFZ,
- uczelnie publiczne,
- samodzielne publiczne,
- jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej,
- osoby prawne inne niż jednostki sektora finansów publicznych, które zostały utworzone w celu powszechnego zaspokajania potrzeb i nie mają charakteru przemysłowego oraz handlowego i podmioty wskazane w dwóch powyższych punktach:
- finansują je w ponad 50% lub
- posiadają więcej niż połowę akcji bądź udziałów lub
- sprawują nadzór nad organem zarządzającym lub
- mogą powoływać więcej niż połowę składu zarządzającego lub nadzorczego,
- związki podmiotów wskazanych w powyższych punktach.
Zamawiający sektorowi
To jednak nie koniec listy odnośnie tego, kogo obowiązuje prawo zamówień publicznych. Według przepisów są to również zamawiający sektorowi, do których zalicza podmioty prowadzące działalność w zakresie:
- gospodarki wodnej,
- energii elektrycznej,
- gazu i energii cieplnej,
- usług transportowych,
- portów lotniczych,
- usług pocztowych,
- wydobycia paliw.
Zamawiający subsydiowani
Jeśli chodzi o podmioty, które wskazuje ustawa, zamówienie publiczne dotyczy także zamawiających nienależących do dwóch wcześniej wymienionych grup oraz sytuacji, w których:
- więcej niż 50% udzielanego zamówienia jest finansowana ze środków publicznych,
- wartość zamówienia przekracza lub jest równa progom unijnym,
- przedmiot zamówienia stanowią roboty budowlane w zakresie inżynierii wodnej lub lądowej.
Źródło: Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.
Zamówienia publiczne – studia licencjackie i magisterskie dla aspirujących specjalistów
Według danych podanych przez Komisję Europejską, zamówienia publiczne w naszym kraju wynoszą 200 miliardów złotych rocznie. Rosnąca liczba tego typu transakcji rośnie proporcjonalnie do coraz większego zapotrzebowania na specjalistów ds. zamówień publicznych.
Osoby, które są zainteresowane poprowadzeniem swojej kariery zawodowej w tym obszarze mogą zdobyć niezbędne przygotowanie wybierając Zamówienia publiczne, które są specjalnością w obrębie kierunku Administracja na studiach licencjackich oraz studiach magisterskich. Dzięki temu absolwenci uzyskują nie tylko wykształcenie wyższe I lub II stopnia i tytuł zawodowy, ale również przygotowanie do pracy w sektorze zamówień publicznych.
Studia podyplomowe – Zamówienia publiczne dla absolwentów innych kierunków
Przygotowanie do pracy w zawodzie specjalisty ds. zamówień publicznych mogą uzyskać także absolwenci studiów wyższych. Umożliwiają to studia podyplomowe Zamówienia publiczne, które znajdują się w ofercie Wyższej Szkoły Kształcenia Zawodowego. Więcej informacji na temat kierunku oraz programu znajdziesz na stronie studiów.
