Zaktualizowano dnia 20 lipca 2023
W naszym kraju funkcjonuje około 8 tysięcy spółek akcyjnych i niemal 450 tysięcy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Obydwie formy organizacji podmiotów gospodarczych wchodzą w skład spółek kapitałowych. Nad ich prawidłowym funkcjonowaniem czuwa rada nadzorcza, czyli specjalnie wydzielony organ, którego działalnością interesowanie z roku na rok rośnie. W artykule znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania z tego obszaru.
Sprawowanie rady nadzorczej – do kogo należy i dlaczego jest takie ważne?
Organem sprawującym nadzór nad działalnością spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest rada nadzorcza powoływana jest przez zgromadzenie akcjonariuszy w spółkach akcyjnych, a w spółkach z o.o. – przez zgromadzenie wspólników.
Kontrola nad kadrą menedżerską spółek jest często konieczna, gdy wizja prowadzenia działalności nakreślona przez właścicieli znacznie odbiega od strategii realizowanej przez osoby zarządzające. Powołanie niezależnych specjalistów z zewnątrz pozwala ocenić problem z dystansu i wypracować model umożliwiający efektywną realizację celów biznesowych spółki.
Rada nadzorcza – ile trwa kadencja?
Powołanie członków rady nadzorczej nie jest bezterminowe. Dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością kadencja trwa jeden rok, podczas gdy dla spółek akcyjnych rada nadzorcza powoływana jest na maksymalnie 5 lat.
Kiedy powołanie rady nadzorczej jest konieczne?
Rada nadzorcza to organ, którego powołanie w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest dobrowolne, chyba że spółka:
- zatrudnia więcej niż 25 pracowników,
- dysponuje kapitałem zakładowym powyżej 500 tysięcy złotych.
Z kolei w przypadku spółek akcyjnych, rada nadzorcza musi być powołana obligatoryjnie bez względu na kapitał i liczbę zatrudnionych pracowników.
Ilu członków musi zasiadać w radzie nadzorczej?
Zarówno w przypadku spółek akcyjnych, jak również spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w skład rady nadzorczej musi wejść minimum 3 członków.
Członkowie rady nadzorczej – praca o szerokim zakresie obowiązków, czyli do jakich czynności są uprawnieni?
Praca członków rady nadzorczej to niezwykle prestiżowa, ale zarazem odpowiedzialna funkcja z uwagi na szereg obowiązków, których musi dopilnować w trakcie swojej codziennej pracy. Każdy członek rady jest uprawniony do:
- zatwierdzania planów działania spółek,
- powoływania, odwoływania oraz zawieszania członków zarządu spółki,
- delegowania członków rady nadzorczej do realizowania zadań w ramach zastępstwa członków zarządu,
- kontroli sprawozdań finansowych i ich poprawności względem ksiąg, dokumentów i stanu faktycznego,
- oceny wniosków zarządu dotyczących podziału zysku bądź pokrycia strat,
- nabywania lub sprzedawania udziałów oraz nieruchomości w imieniu spółki,
- opiniowania sprzedaży imiennych uprzywilejowanych.
Czy członkowie mogą być uprawnieni do innych czynności?
Tak – w przypadku, gdy taki zapis widnieje w statucie lub na umowie sporządzonej między spółką a radą.
Sprawozdanie rady nadzorczej – dla kogo jest sporządzane?
Jednym z obowiązków jest także przedstawienie sprawozdania rady nadzorczej w postaci oceny i analizy zgromadzeniu wspólników (w spółkach z o.o.) oraz akcjonariuszy (w spółkach akcyjnych). Obowiązek stworzenia takiej oceny spoczywa na kierowniku jednostki.
Kto nie może zostać członkiem rady nadzorczej?
W procesie powoływania członków rady nadzorczej należy unikać konfliktu interesów, czyli sytuacji, w których osoba nadzorująca jest jednocześnie osobą podlegającą kontroli. Nie może dojść także do zażyłości między stronami. Z tego powodu członkiem rady nadzorczej nie może zostać m.in.:
- likwidator,
- radca prawny lub główny księgowy zatrudniony w spółce,
- adwokat,
- członek zarządu,
- kierownik oddziału.
UKOŃCZ STUDIA PODYPLOMOWE MBA I SPEŁNIJ WYMÓG DLA CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ SPÓŁEK SKARBU PAŃSTWA
Członek rady nadzorczej – wynagrodzenie, czyli czy opłaca się pełnić tę funkcję?
Wynagrodzenie członka rady nadzorczej zależy od bardzo wielu czynników – najbardziej o sektora działalności spółki. Szacuje się, że mediana rocznych wynagrodzeń wynosi ponad 50 tysięcy złotych.
Studia MBA, czyli jak spełnić warunki do zasiadania w radzie nadzorczej spółek Skarbu Państwa?
Jednym z bardziej dochodowych stanowisk jest zasiadanie w radach nadzorczych spółek podlegających pod Skarb Państwa. W tym przypadku istnieje kilka wymogów, które należy spełnić, aby móc pełnić tę funkcję. Jedną z nich jest konieczność posiadania odpowiedniego wykształcenia. Wymóg ten można spełnić na m.in. poprzez ukończenie studiów podyplomowych Master of Business Administration (MBA).
Więcej informacji na temat programu i trybu nauki znajduje się na stronie kierunku.
