Zaktualizowano dnia 2 lutego 2024
Pomimo rosnących cen gruntów rolnych, zainteresowanie ich zakupem z roku na rok rośnie. W 2016 roku wprowadzono nowelizację ograniczającą kwestię nabycia tego rodzaju ziemi – szczególnie dla osób niebędących rolnikami. Przepisy okazały się również przeszkodą w wielu transakcjach inwestorów oraz deweloperów, którzy chcieli realizować przedsięwzięcia budowlane. Po 3 latach Prezydent RP podpisał kolejną nowelizację, która miała sprawić, że zakup ziemi rolnej będzie łatwiejszy, a kwestie formalne zostaną zminimalizowane. Czy w świetle aktualnych przepisów każdy może dokonać zakupu nieruchomości rolnej?
Czym jest gospodarstwo rolne i działalność rolnicza?
Gospodarstwem rolnym jest obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów oraz budynków jako użytki rolne (z wyłączeniem gruntów zajętych na prowadzenie innej działalności gospodarczej niż działalność rolnicza) o łącznej powierzchni powyżej 1 hektara lub 1 hektara przeliczeniowego. Obszar gruntów posiada osoba fizyczna, osoba prawna bądź jednostka organizacyjna (także spółki, które nie posiadają osobowości prawnej).
Działalność rolnicza to dość obszerne pojęcie, do którego zaliczana jest produkcja:
- roślinna;
- zwierzęca;
- materiału siewnego, hodowlanego, szkółkarskiego, reprodukcyjnego;
- warzywnicza;
- roślin ozdobnych;
- sadownicza;
- grzybów uprawnych;
- materiału zarodowego zwierząt;
- zwierzęca typu przemysłowego fermowego.
Dodatkowo za działalność rolniczą uznaje się również chów oraz hodowlę ryb.
ZOSTAŃ ROLNIKIEM, ZAPISUJĄC SIĘ NA STUDIA ROLNICZE W WYŻSZEJ SZKOLE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO!
Zakup ziemi rolnej do 0,3 hektara
Według przepisów nieruchomość rolną mniejszą niż 0,3 hektara może zakupić każdy, w związku z czym nie ma konieczności prowadzenia działalności rolniczej. Dodatkowo kupujący nie jest objęty okresowym zakazem jej sprzedaży. Podsumowując, ziemię rolną może zakupić zarówno rolnik indywidualny, firma produkująca pasze, deweloper lub przyszły hodowca. Ustawa nie narzuca również przeznaczenia nieruchomości po jej nabyciu.
Zakup ziemi rolnej większych niż 0,3 hektara a mniejszych niż 1 hektar
Nieruchomość rolną, której powierzchnia wynosi od 0,3 do 1 hektara, może zakupić podmiot niebędący rolnikiem indywidualnym. W tym przypadku należy jednak zwrócić uwagę, iż prawo pierwokupu należy do Krajowego Ośrodku Wsparcia Rolnictwa.
Jak się okazuje, to właśnie działki rolne do 1 hektara cieszą się największą popularnością wśród kupujących. Może nim być każdy – bez konieczności posiadania statusu rolnika indywidualnego bądź uzyskania zgód. Przyszły właściciel musi zobowiązać się jednak do prowadzenia gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia nieruchomości.
Jeśli nowym właścicielem jest osoba fizyczna, musi ona prowadzić gospodarstwo osobiście, czyli podejmować wszelkie decyzje we własnym imieniu. W tym czasie ziemia rolna nie może być również sprzedana bądź oddana innym podmiotom (chyba, że zgodę na to wyrazi KOWR). Taki zakaz obowiązuje bez względu na to, czy nabywca zakupił jedną nieruchomość rolną mniejszą niż 1 hektar, czy też posiada ich więcej.
Zakup ziemi rolnej większej niż 1 hektar – kto może kupić działkę rolną?
Kto może kupić działkę rolną? Nieruchomość rolna, której powierzchnia przekracza 1 hektar, może zostać zakupiona tylko przez rolnika indywidualnego. Według przepisów jest to osoba, która:
- od 5 lat zamieszkuje gminę, w której znajduje się nieruchomość rolna,
- prowadzi osobiście gospodarstwo rolne,
- posiada odpowiednie kwalifikacje rolnicze.
Warto jednak zaznaczyć, że istnieją pewne ograniczenia pod kątem powierzchni nabywanych gruntów. Nawet jeśli kupujący posiada status rolnika indywidualnego, powierzchnia nieruchomości rolnej nie może przekroczyć wraz z gruntami rolnymi wchodzącymi w skład gospodarstwa 300 hektarów. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nabycie nieruchomości ma na celu powiększenie gospodarstwa rodzinnego, a kupowana ziemia znajduje się w tej samej gminie lub gminie graniczącej z tą, w której mieszka nabywca.
Zakup ziemi rolnej – wyjątki
Istnieje jednak kilka wyjątków od powyższych zasad. Jednym z nich jest możliwość sprzedaży ziemi rolnej osobie bliskiej zbywcy, nawet gdy nie posiada statusu rolnika. Nieruchomość rolna może być kupiona na licytacji komorniczej, jednak prawo do nabycia ma KOWR.
Innym sposobem zakupu ziemi rolnej jest zakup za zgodą KOWR, jednak kupujący, starając się ją uzyskać, musi wykazać we wniosku, że nie było innych chętnych do wykupu tej nieruchomości rolnej. Również w tym przypadku na nabywcy spoczywa obowiązek prowadzenia działalności rolniczej. Wnioskodawcą może być osoba posiadająca kwalifikacje rolnicze, a także zamieszkiwać daną gminę przez 5 lat.
Zakup ziemi rolnej w innej gminie
Wyżej wyjaśniliśmy, kto może kupić ziemię rolną w zamieszkiwanej gminie. Czy jest jednak możliwość nabycia nieruchomości rolnej w innej gminie, niż jest się zameldowanym? Według przepisów istnieje możliwość pierwokupu gruntu, jednak wcześniej musi ona zostać wydzierżawiona przyszłemu właścicielowi. Aby dzierżawca nieruchomości rolnej, którą chce sprzedać właściciel, mógł ją wykupić jako pierwszy, muszą zostać spełnione pewne warunki:
- przyszły właściciel musi dzierżawić sprzedawaną nieruchomość przez 3 lata, a umowa dzierżawy musi być poręczona urzędowo,
- przez nabycie gruntów rolnych następuje powiększenie gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy,
- nabywana nieruchomość znajduje się w gminie, w której mieszka nabywca lub w gminie graniczącej z jego gminą,
- zakup gruntu nie doprowadzi do przekroczenia 300 hektarów gospodarstwa rolnego.
Jeśli warunki te nie są spełnione, rolnik nie posiada prawa pierwokupu takiej ziemi rolnej.
Sprzedaż gospodarstwa rolnego
Sprzedaż gospodarstwa rolnego jak najbardziej jest możliwa i w dodatku wcale nie zdarza się tak rzadko, jak mogłoby się wydawać. Żeby kupić gospodarstwo, trzeba mieć status rolnika indywidualnego, czyli posiadać kwalifikacje rolnicze i prowadzić działalność rolniczą lub rozpocząć ją po zakupie gospodarstwa. Wyjątkiem będzie tylko sytuacja, gdy teren, na którym znajduje się gospodarstwo, nie przekracza 1 hektara. Jeśli gospodarstwo będzie mniejsze, będzie mógł kupić je właściwie każdy. Na giełdzie gospodarstw rolnych najczęściej znajdują się jednak propozycje sprzedaży gospodarstw wraz z domami, budynkami inwentarskimi i terenami dookoła, które zajmują powierzchnię od 2 do 11 ha.
Ile trzeba mieć ziemi, żeby być rolnikiem? Jakie jeszcze warunki trzeba spełnić?
Ile trzeba mieć ziemi, żeby być rolnikiem? Żeby być rolnikiem trzeba posiadać 1 ha ziemi, a także odpowiednie kwalifikacje zawodowe, średnie lub wyższe. Jednocześnie rolnik nie może posiadać więcej, niż 300 ha ziemi. Rolnik samodzielnie podejmuje decyzje dotyczące gospodarstwa i prowadzi je samodzielnie. Jeżeli rolnikiem chce zostać osoba, która ukończyła wcześniej studia całkowicie niezwiązane z rolnictwem najwygodniejszym i zdecydowanie najszybszym sposobem na to, by uzyskać potrzebne kwalifikacje, będą studia podyplomowe z zakresu rolnictwa. Studia rolnicze możesz ukończyć nawet w pełni online w Wyższej Szkole Kształcenia Zawodowego.
Dlaczego warto wybrać studia online z zakresu rolnictwa?
Studia online z zakresu rolnictwa to okazja do tego, by zdobyć wszystkie potrzebne do funkcjonowania na rynku rolnym informacje. Dzięki nim możliwe będzie także samodzielne prowadzenie gospodarstwa i podejmowanie trafnych decyzji dotyczących jego funkcjonowania. W toku studiów rolniczych w Wyższej Szkole Kształcenia Zawodowego porusza się między innymi zagadnienia związane z:
- produkcją rolniczą, uprawą roślin, rolnictwem ekologicznym,
- prawem rolnym, a także ekonomią rolnictwa i skutecznym zarządzaniem posiadanymi środkami,
- marketingiem i rachunkowością w działalności rolnej,
- produkcją ogrodniczą, ochroną roślin, agrobiznesem,
- wykorzystywaniem odnawialnych źródeł energii i oszczędzaniem w ten sposób środków finansowych oraz środowiska,
- polityką rolną i programami związanymi z rozwojem obszarów wiejskich, z których można pozyskiwać środki unijne na rozwój swojego gospodarstwa.
Wśród największych zalet studiów w takiej formie wymienia się to, że można ukończyć je w wyjątkowo krótkim czasie, czyli zaledwie w ciągu roku. W WSKZ czasami istnieje możliwość dopisania się do już działających grup i w ten sposób ukończenia studiów nieco wcześniej. Dużą zaletą jest też to, że Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego jest wpisana na listę ośrodków szkoleniowych, co pozwala pozyskiwać na studia dotacje z Urzędu Pracy. Po ukończeniu studiów otrzymuje się kwalifikacje rolnicze i nie ma konieczności zdawania państwowego egzaminu w Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej. Po ukończeniu studiów otrzymuje się świadectwo honorowane w całej Unii Europejskiej.
