Na pozycję szkoły w danym regionie oraz poziom nauczania wpływa kilka czynników. Choć wiele zależy od uzdolnień i indywidualnych umiejętności samych uczniów, podstawą efektywnego kształcenia jest odpowiednio dobrana, wykwalifikowana i właściwie zarządzana kadra nauczycieli. Z tego powodu bardzo ważną rolę odgrywa dyrektor szkoły stojący na czele grona pedagogicznego, który musi posiadać nie tylko cechy przywódcze i umiejętności związane ze sprawnym zarządzaniem, lecz także odpowiednie kwalifikacje. Mimo, że praca w oświacie na tym stanowisku przynosi wiele satysfakcji i jest pewnego rodzaju nagrodą za wiele lat pracy, wiąże się również z dużą odpowiedzialnością generowaną przez obowiązki, jakie musi wypełniać dyrektor szkoły.
Jak zostaje wybierany dyrektor szkoły?
Dyrektor szkoły jest osobą, która zarządza placówką oświaty oraz realizuje zadania zgodnie z odpowiednimi ustawami i rozporządzeniami. Zostaje wybierany w drodze konkursu. Według aktualnych przepisów, w komisji zasiada maksymalnie 15 osób, a ich członkami są przedstawiciele kuratorium oświaty, rady pedagogicznej, rady rodziców oraz władz miasta (np. wójt, burmistrz, starosta, prezydent miasta).
Dyrektor zostaje wybierany na pięcioletnią kadencję. Po upływie tego czasu, organ prowadzący może – po otrzymaniu pozytywnej opinii rady pedagogicznej oraz rady szkoły – przedłużyć kadencję o kolejne 5 lat. Aktualnie nie istnieją przepisy, które ograniczałyby w jakiś sposób ilość kadencji, dlatego bywają przypadki, w których dyrektor z powodzeniem zarządza jedną placówką wiele lat.
Praca w oświacie – wymagania dla dyrektora szkoły
Swojej kandydatury do objęcia stanowiska dyrektora nie mogą jednak złożyć wszyscy nauczyciele. Osoba aspirująca do ubiegania się o awans zawodowy musi spełnić wymogi określone w Rozporządzeniu MEN. Według tego aktu prawnego, dyrektorem szkoły może zostać osoba, która oprócz uprawnień do wykonywania zawodu nauczyciela:
- ukończyła studia I lub II stopnia, jednolite magisterskie bądź studia podyplomowe z zakresu zarządzania bądź kurs kwalifikacyjny z obszaru zarządzania oświatą prowadzony według odpowiednich przepisów,
- posiada minimum 5-letni staż pracy pedagogicznej jako nauczyciel lub pracy dydaktycznej jako nauczyciel akademicki,
- uzyskała minimum bardzo dobrą ocenę pracy przez ostanie lata lub pozytywną ocenę dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku bądź pozytywną ocenę w ciągu ostatnich lat w pracy na uczelni (dotyczy nauczyciela akademickiego).
Obowiązki dyrektora
Praca w oświacie na stanowisku dyrektorskim wiąże się nie tylko z dużą renomą wśród grona pedagogicznego oraz pewnego rodzaju nobilitacją. W rezultacie awans na stanowisko dyrektorskie wiąże sie oczywiście z rozwojem zawodowym oraz wzrostem wynagrodzenia. Średnio osoba na tym stanowisku zarabia ok. 5 000 złotych netto, podczas gdy średnia pensja nauczyciela dyplomowanego wynosi około 3 600 zł netto.
Warto zaznaczyć, że dla wielu nauczycieli od początku drogi zawodowej stanowisko dyrektora jest wyróżnieniem spośród pozostałej kadry nauczycielskiej za wiele lat zaangażowanej pracy oraz docenieniem osiągnięć zawodowych.
Powyższe korzyści wiążą się z większą odpowiedzialnością, ponieważ dyrektor ma realny wpływ na kondycję danej placówki. Odpowiada on nie tylko za dobór kadry nauczycielskiej, lecz także:
- zapewnia warunki do prowadzenia prawidłowej działalności dydaktycznej, opiekuńczej,
- wychowawczej,
- zatwierdza program nauczania opracowany przez nauczycieli,
- przydziela nauczycielom pracę oraz zajęcia dodatkowe,
- zarządza jakością pracy szkoły poprzez m.in. przeprowadzanie hospitacji kontrolnych,
- opracowuje procedury oraz narzędzia służące do samokorekty i samoobserwacji pracy szkoły,
- rozwija postęp pedagogiczny w szkole organizując różnego rodzaju szkolenia i nowatorskie
- eksperymenty pedagogiczne,
- sprawuje nadzór nad odpowiednim przebiegiem egzaminów oraz sprawdzianów,
- prowadzi i przygotowuje zebrania rady pedagogicznej,
- współpracuje z rodzicami i opiekunami uczniów,
- organizuje i nadzoruje działalność sekretariatu szkoły,
- opracowuje i realizuje plan finansowy szkoły,
- reprezentuje szkołę na zewnątrz.
Zarządzanie w oświacie – studia podyplomowe
Nauczyciele, którzy aspirują do ubiegania się o pracę na tym stanowisku muszą zrealizować studia z zakresu zarządzania oświatą. Wychodząc naprzeciw potrzebom przyszłym dyrektorom, Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego oferuje podyplomowe studia dla nauczycieli na kierunku Organizacja i zarządzanie oświatą. Studia mają charakter kwalifikacyjny, co oznacza, że absolwenci nie tylko zdobywają niezbędną wiedzę i umiejętności, lecz także wymagane kwalifikacje niezbędne do podjęcia zatrudnienia jako dyrektor szkoły.
