O ile niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim nie prowadzi najczęściej problemów z codziennymi czynnościami, przyjmowaniem posiłków czy higieną osobistą, o tyle bardziej skomplikowana jest sytuacja takich osób pod kątem nauki. Edukacja osób z niepełnosprawnością umysłową to wyzwanie jednak nie tylko dla samego ucznia, ale również dla jego nauczyciela, który ma ogromny wpływ na to, na ile osoba z ograniczeniami poradzi sobie z przyswojeniem wiedzy. O edukacyjną opiekę takiego ucznia dba oligofrenopedagog, czyli specjalista zajmujący się edukacją i rehabilitacją osób z niepełnosprawnością intelektualną. Czym dokładnie zajmuje się w swojej pracy?
Niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim – z kim pracuje oligofrenopedagog?
Niepełnosprawność umysłowa to szerokie pojęcie, które obejmuje spektrum zaburzeń rozwojowych o różnorodnym stopniu nasilenia. Jest to zespół objawów, które towarzyszom wielu chorobom genetycznym, neurologicznym czy metabolicznym. Najczęściej jest to zespół Downa oraz mózgowe porażenie dziecięce. Mogą być zarówno następstwem zmian w życiu prenatalnym, jak i urazów fizycznych, których doznano w okresie dzieciństwa.
Najczęściej stosowaną klasyfikacją jest kryterium IQ w skali Wechslera. Według niej, osoby z niepełnosprawnością w stopniu lekkim o ilorazie inteligencji między 69 a 55 posiadają problemy z myśleniem abstrakcyjnym, mają słabszą pamięć, są mniej spostrzegawcze, a ich wyobraźnia jest dość uboga. Problem stanowi dla nich zrozumienie niektórych pojęć, szczególnie tych opisujących skomplikowane zjawiska czy przedmioty. Osoby te są więc samodzielne i w miarę dobrze przystosowane do życia w społeczeństwie, ale nie powinny być zatrudnione na stanowiskach wymagających podejmowania ważnych decyzji.
Co to jest oligofrenopedagogika? – o pracy specjalisty
Istnieje kilka subdyscyplin pedagogiki specjalnej, której działalność wychowawcza opiera się na kompensacji, leczeniu, korekcji czy resocjalizacji. Pierwszą z nich zajmuje się oligofrenopedagogika, której głównym celem jest nauczanie i wychowanie jednostek borykających się z niepełnosprawnością intelektualną.
Specjalista na stanowisku oligofrenopedagoga prowadzi zajęcia dydaktyczno-wychowawcze oraz opiekuńcze z młodzieżą i dziećmi posiadającymi takie ograniczenia. Jego zadaniem jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale także przygotowanie do ich pełnego uczestnictwa w życiu zawodowym oraz społecznym.
Do obowiązków osoby pracującej w takim charakterze należy m.in.:
- planowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego,
- prowadzenie zajęć rewalidacji indywidualnej,
- planowanie oraz przygotowywanie pomocy dydaktycznych dla wszystkich uczniów,
- wdrażanie uczniów do samodzielności,
- stosowanie różnych formy opieki wobec uczniów i podejmowanie działań, które mają na celu poprawić ich warunki wychowawcze oraz materialne.
Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością – studia dla aspirujących oligofrenopedagogów
Zajęcia z osobami o niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim mogą prowadzić jedynie osoby o odpowiednich cechach, wiedzy oraz kwalifikacjach. Z uwagi na specyfikę pracy, oligofrenopedagogami zostają osoby empatyczne, cierpliwe i świadome wielu ograniczeń, które posiadają tacy uczniowie. Osoby aspirujące do podjęcia takiej pracy muszą być odpowiedzialne i sumienne, a także dobrze zorganizowane, ponieważ każda z lekcji powinna być dobrze przemyślana.
Powyższe cechy nie okażą się jednak wystarczające, aby pracować jako oligofrenopedagog. Z tego powodu Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego przygotowała kierunek Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną (Oligofrenopedagogika). Studia mają charakter kwalifikacyjny, a absolwenci uzyskują kwalifikacje pedagoga specjalnego w obszarze oligofrenopedagogiki, a także kompetencje do pracy w klasach integracyjnych jako nauczyciel wspomagający.
