Choć istnieje powszechne przekonanie, że prawdziwi artyści już rodzą się ponadprzeciętnie uzdolnieni, warto zwrócić uwagę, że niezwykle ważne jest dostrzeżenie potencjału twórczego w danej osobie w odpowiednim momencie. Z uwagi na wiele czasu spędzanego przez dzieci i młodzież w szkole, bardzo często jest nim nauczyciel plastyki, muzyki lub techniki, który podczas zajęć może wykształcić zdolności lub obudzić talent drzemiący w młodym artyście. Nauczyciel pełni bardzo ważną rolę w kształtowaniu tego typu predyspozycji uczniów, którzy wraz z wiekiem wykonują na zajęciach coraz bardziej zaawansowane zadania. Lekcje z takich przedmiotów mogą prowadzić jedynie wykwalifikowane osoby, które ukończyły m.in. studia podyplomowe nauczycielskie.
Plastyka i technika w szkole podstawowej
Niezwykle ważnym miejscem, w którym mali artyści oraz majsterkowicze nabywają podstawowe umiejętności jest szkoła, która krok po kroku wprowadza najmłodszych uczniów w świat odkrywania w sobie manualnych i kreatywnych zdolności.
Celem zajęć plastycznych w szkole podstawowej jest rozbudzenie wrażliwości uczniów na piękno przyrody, a także wartości przedstawiane w dziełach sztuki. Zajęcia opierają się na takich aktywnościach, które aktywizują do zespołowego bądź indywidualnego uzewnętrzniania artystycznego.
Są to m.in.:
- zadania polegające na interpretacji obserwowanych przedmiotów,
- prace artystyczne (malowane lub rysowane),
- proste formy użytkowe (plakat, zaproszenie, okładka),
- małe formy rzeźbiarskie i proste bryły architektoniczne.
Przygotowanie teoretyczne uczniów opiera się na podstawach gatunków malarskich, rzeźbiarskich, czy głównych kierunków architektury. Nauczyciel plastyki przekazuje także wiedzę o najważniejszych dziedzinach sztuk plastycznych, a także charakteryzuje kompozycje i barwy.
Zajęcia z techniki w pierwszych latach szkoły podstawowej powinny być prowadzone w taki sposób, aby pobudzić ciekawość poznawczą uczniów. Zazwyczaj są to zabawowe formy techniczne, konstrukcyjne, a także badawcze. Nauczyciele nieco starszych klas akcentują podczas zajęć ideę techniki, która w głównej mierze służby człowiekowi. Dlatego uczniowie poznają różne rozwiązania techniczne i technologiczne, które starają się przełożyć później w zajęciach praktycznych.
Zajęcia plastyczne w szkole średniej
W szkołach ponadpodstawowych aktywności techniczne zostały wplecione do programu z zakresu plastyki, a uczniowie szkół średnich poznają szczegółową wiedzę na tematy kultury, dzieł sztuki i ich interpretacji. Ponadto zapoznają się ze współczesnymi awangardami artystycznymi, a także zostają wprowadzeni przez nauczyciela w sztukę o multimedialnym charakterze. Nauczyciel skupia się także na tym, by przekazać informacje z zakresu działań profesjonalnych instytucji zajmujących się popularyzacją kultury.
Nauczyciel muzyki – wymagania i specyfika zawodu
Niezwykle ważnym przedmiotem w kontekście artystycznego rozwoju uczniów – obok plastyki i techniki – jest muzyka. Podobnie jak w przypadku wyżej wymienionych zajęć, specyfika pracy również różni się w szkole podstawowej, gdzie uczniowie są stopniowo wprowadzani do świata śpiewu i dźwięków oraz w szkołach średnich. Na zajęciach starszych uczniów zwiększane są nie tylko umiejętności wokalne, ale również wiedza i świadomość ekspresji muzycznej.
Studia podyplomowe nauczycielskie – nauczanie muzyki, techniki i plastyki
Zajęcia z wyżej opisanych przedmiotów mogą prowadzić jednak nauczyciele, którzy posiadają odpowiednie kwalifikacje. Mogą być to m.in. absolwenci studiów wyższych o specjalności, która jest adekwatna do prowadzonych zajęć, którzy posiadają przygotowanie pedagogiczne. Inną z dróg do ich zdobycia przez osoby, które nie ukończyły jednolitych studiów magisterskich z zakresu muzyki, plastyki i techniki jest kierunek Nauczanie plastyki, muzyki i techniki przygotowany przez Wyższą Szkołę Kształcenia Zawodowego.
Ze względu na utrzymujący się trend prowadzenia zajęć z tego zakresu przez jedną osobę, kwalifikacyjne studia podyplomowe nauczycielskie okażą się niezwykle cenne w kontekście poszerzenia swoich kompetencji i w konsekwencji zwiększenia etatu nauczycielskiego.