Zaktualizowano dnia 24 sierpnia 2022
Mózg pacjenta może być uszkodzony z różnych powodów, jednak nie oznacza to, że jego stan jest ostateczny i nie może ulec poprawie. Dzieje się tak dlatego, że mózg człowieka jest plastyczny, a jego funkcje oraz struktura przekształcają się w ciągu życia. Gdy dochodzi do urazu, w naturalny sposób może dojść do uruchomienia procesów pozwalającego na poprawę jego kondycji. Zapoczątkować i utrzymać je może neuropsycholog, który podczas specjalnej terapii pozwala odbudować uszkodzone funkcje mózgu. Tego typu terapię może prowadzić tylko osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje. Jak je zdobyć i wykorzystać w pracy?
Jak zmniejszyć skutki uszkodzenia mózgu? – Rehabilitacja neuropsychologiczna
Neuropsychologia kliniczna zajmuje się niwelowaniem skutków uszkodzeń mózgu (m.in. wskutek różnego rodzaju wypadków), a także powikłań pooperacyjnych i poudarowych. Rehabilitacja neuropsychologiczna ma na celu przywrócić pacjentów do samodzielnego funkcjonowania. Z jednej strony dzięki pobudzaniu naturalnej odbudowy uszkodzonych funkcji mózgu, a drugiej poprzez nauczanie pacjentów metod wyrównywania własnych braków. Rodzaj wykorzystywanych oddziaływań uzależniony jest przede wszystkim od lokalizacji i wielkości udaru, a także objawów z nim związanych.
Ćwiczenia uwagi
Istnieje wiele ćwiczeń, które wykorzystuje neuropsycholog podczas rehabilitacji deficytów poznawczych. Oprócz metod przywracania funkcji wykonawczych oraz rozpoznawania kształtów, wielkości i temperatury danych przedmiotów, mogą być to treningi uwagi bazujące na wspieraniu naturalnego przebiegu powrotu do sprawności poprzez ćwiczenia oraz zajęcia grupowe. Polegają one m.in. na:
- kodowaniu oraz odkodowywaniu symboli,
- rozwiązywaniu zadań na czas lub zadań identyfikacji (może być to np. szukanie takich samych ciągów liter, cyfr, symboli),
- wypowiadaniu liter w odwrotnej kolejności niż alfabetycznie,
- poszukiwaniu różnic między podobnymi ilustracjami.
Ćwiczenia pamięci
Istnieje wiele form treningu pamięci, które może wykorzystać w swojej pracy neuropsycholog. Do najpopularniejszych należy:
- rozwijanie zapamiętywania i odtwarzania informacji przez powtarzanie, tworzenie skojarzeń,
- edukowanie pacjenta w zakresie wykorzystywania zewnętrznych pomocy (jak np. dyktafon, kalendarz, notatnik),
- uczenie przez wykorzystywanie technik behawioralnych.
Terapia indywidualna po udarach
Rehabilitację funkcji poznawczych osób po udarach najczęściej stosuje się na szpitalnych oddziałach w formie terapii indywidualnej. Dzieje się tak z uwagi na dużą ilość różnych objawów klinicznych, a także przez trudności organizacyjne. Indywidualne terapie po udarach prowadzi się najczęściej metodą papier-ołówek, jednak w ostatnim czasie można zauważyć coraz większą popularność metod komputerowych.
Jak zostać neuropsychologiem?
Osoba pracująca na tym stanowisku dba o prawidłową diagnostykę, a także leczenie pacjentów, którzy posiadają problemy neurologiczne wpływające na zaburzenie zdolności poznawczych. W swojej pracy wykorzystuje wiedzę z zakresu psychologii oraz neurologii, a także korzysta z różnego rodzaju testów pozwalających poznać skalę problemu.
Choć w przypadku osób z uszkodzeniami mózgu dużą rolę odgrywają również lekarze pierwszego kontaktu, skuteczność terapii zależy w głównej mierze od współpracy pacjenta z neuropsychologiem. Specjaliści swoje działania opierają nie tylko na zgromadzonym doświadczeniu, ale przede wszystkim wiedzy i umiejętności, które muszą posiadać, aby wykonywać pracę o takim charakterze.
Neuropsychologia – studia podyplomowe dla psychologów
W ich zdobyciu pomagają studia podyplomowe dla psychologów oferowane przez Wyższą Szkołę Kształcenia Zawodowego. Uczelnia z ponad 20-letnim doświadczeniem przygotowała kierunek Neuropsychologia o interdyscyplinarnym charakterze. Dopracowany program pozwoli poznać słuchaczom wszelkie niezbędne aspekty związane z neurologią, neuropsychiatrią czy psychosomatyką. Absolwenci mogą wykorzystać zdobytą wiedzę w pracy z pacjentami posiadającymi zaburzenia:
- pamięci,
- uwagi,
- mowy,
- funkcji wykonawczych,
- funkcji przestrzenno-wzrokowych.
Na studia podyplomowe mogą zapisać się osoby, które ukończyły studia wyższe na kierunku psychologia. Więcej informacji na temat kierunku znajdziesz na stronie Neuropsychologia studia.
