Zaktualizowano dnia 22 listopada 2024
Bez względu na to, czy jesteś umysłem ścisłym, czy posiadasz duszę humanisty, przed Tobą obowiązkowy egzamin dojrzałości z języka polskiego. Choć matura z tego przedmiotu weryfikuje szeroki zakres Twoich umiejętności i wiedzy, od lat najwięcej emocji wzbudza temat wypracowania. W tym artykule sprawdzimy, co było na maturze z polskiego 2023 oraz w poprzednich latach. Co może pojawić się w tym roku? Zobacz nasze typy!
Lektury na maturze – co roku inne czy jednak się powtarzają?
Po otrzymaniu arkusza z części pisemnej na egzaminie z języka polskiego każdy maturzysta w pierwszej chwili spogląda na część dotyczącą długiej, otwartej formy. Nic dziwnego, ponieważ najwyżej punktowanym zadaniem na egzaminie dojrzałości z tego przedmiotu jest wypracowanie, w którym musisz odnieść się do wybranej lektury obowiązkowej. Powinien być to utwór epicki bądź dramatyczny z wykazu lektur – dodatkowo możesz posłużyć się również innym utworem literackim.
Choć wykaz lektur obowiązkowych jest długi i zawiera w sumie kilkadziesiąt pozycji, istnieje kilka tytułów, które pojawiają się na wypracowaniach częściej niż inne. „Ulubione” tytuły Centralnej Komisji Egzaminacyjnej to:
- Lalka Bolesława Prusa – 4 razy,
- Dziady, część III Adama Mickiewicza – 4 razy,
- Granica Zofii Nałkowskiej – 3 razy,
- Potop Henryka Sienkiewicza – 3 razy,
- Chłopi Władysława Reymonta – 2 razy.
Jeśli chodzi o lektury na maturze, co roku absolwenci szkół średnich piszą opracowanie na inny temat. Mogą więc powtarzać się same lektury, jednak tematy dłuższych form pisemnych są zawsze inne.
Co było na maturze z polskiego 2023?
Zastanawiasz się, co było na maturze z polskiego 2023? Rok temu premierowo uczniowie podchodzili do matury w formule 2023, która wprowadziła znaczne ułatwienie – w wypracowaniu możesz odwołać się do dowolnej lektury spośród wykazu tytułów obowiązkowych.
Rok temu maturzyści wybierali jeden spośród dwóch tematów:
- „Człowiek – istota pełna sprzeczności”,
- „Co sprawia, że człowiek staje się dla drugiego człowieka bohaterem?”.
Co było na maturze z polskiego 2022?
Maturzyści, którzy podchodzili do pisemnego egzaminu z języka polskiego 2 lata temu, mieli do wyboru aż 3 tematy, w których musieli odnieść się do konkretnych dzieł. Co było na maturze z polskiego 2022? Uczniowie musieli napisać co najmniej 250 wyrazów na jeden z tematów:
- „Czym dla człowieka może być tradycja? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Pana Tadeusza, całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury”,
- „Kiedy relacja z drugim człowiekiem staje się źródłem szczęścia? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Nocy i dni Marii Dąbrowskiej oraz do wybranych tekstów kultury”,
- „Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij” – utwór to wiersz Józefa Barana – Najkrótsza definicja życia.
Matura z polskiego 2021 – tematy
W 2021 roku maturzyści również mogli wybrać jeden spośród trzech tematów. Zadanie warte maksymalnie 50 punktów polegało na napisaniu wypracowania na temat:
- „Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu? Rozważ problem, odwołując się do fragmentu Lalki Bolesława Prusa, całego utworu oraz do wybranego tekstu kultury”,
- „Miasto – przestrzeń przyjazna czy wroga człowiekowi? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Ziemi obiecanej Władysława Stanisława Reymonta oraz do wybranych tekstów kultury”,
- „Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij” – utwór to Strych autorstwa Beaty Obertyńskiej.
Co może się pojawić w 2024?
Choć trudno przewidzieć to, jakie lektury pojawią się na maturze z polskiego w 2024 roku, a także, na jaki temat będziesz musiał napisać wypracowanie, warto wskazać na pewne zależności. Analizując tematy z poprzednich lat, można zauważyć, że często dotyczą one aktualnych wydarzeń i trendów.
Obecnie popularnymi tematami w sferze publicznej jest m.in.:
- wpływ technologii na życie człowieka – temat może dotyczyć zmian w komunikacji międzyludzkiej,
- ekologia i ochrona środowiska – na maturze może pojawić się przykładowo wpływ literatury i sztuki na kształtowanie świadomości ekologicznej,
- globalizacja – ciekawym tematem mogą być rozważania na temat kształtowania tożsamości w dobie zacierania się granic społecznych, narodowych i kulturowych.
Warto jednak zaznaczyć, że są to jedynie domysły i rzeczywiste tematy mogą dotyczyć zupełnie innych sfer. Odwiedź serwis maturalny Twoja Matura, dzięki któremu poradzisz sobie z każdym wypracowaniem – niezależnie od tematu! Na stronie znajdziesz m.in. archiwalne arkusze z języka polskiego, które pozwolą Ci się sprawdzić w wypracowaniach z lat ubiegłych. Więcej porad znajdziesz w naszym artykule „Jak napisać rozprawkę maturalną krok po kroku?”.