Czy moralność to tylko zbiór zasad, które mają mówić nam, co jest dobre, a co złe? A może to coś znacznie głębszego – mechanizm, który umożliwia nam współdziałanie, budowanie relacji i wspólne tworzenie świata? W najnowszym odcinku podcastu „To się w głowie nie mieści” prof. dr hab. Michał Białek pokazuje, że moralność to jedno z najważniejszych narzędzi współpracy między ludźmi.
Co to jest moralność?
Jest to system wartości, zasad i norm, którymi kierujemy się w relacjach z innymi. To ona podpowiada nam, jak postępować w sytuacjach, w których trzeba wybierać między własnym interesem a dobrem innych.
Badanie meta-analityczne „Empathy and moral judgment: Systematic review and meta-analysis of ERP studies” wykazało, że empatia ma realny wpływ na oceny moralne i podejmowanie decyzji. Zarówno na poziomie emocji, jak i procesów poznawczych. Wrażliwość nie jest słabością. To właśnie ona czyni nasze decyzje naprawdę moralnymi.
Kim jest prof. dr hab. Michał Białek?
Prof. dr hab. Michał Białek jest psychologiem i profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w badaniach nad podejmowaniem decyzji, moralnością i racjonalnością człowieka. Autor i współautor ponad 100 publikacji naukowych dotyczących procesów poznawczych i emocji, a także laureat konkursu OPUS 26. Bada mechanizmy, które kierują naszym myśleniem o dobru i złu.
Gość podcastu, prof. dr hab. Michał Białek – o moralności i współpracy
W swoich badaniach profesor łączy psychologię, filozofię i neuronaukę. Dzięki temu stara się zrozumieć, dlaczego ludzie często postępują moralnie, nawet gdy nie przynosi im to bezpośrednich korzyści. Bada także zjawiska takie jak altruizm, reputacja czy poczucie sprawiedliwości.
Jak podkreśla, moralność nie jest celem samym w sobie – jej prawdziwym zadaniem jest wspieranie współpracy i zaufania między ludźmi. To właśnie dzięki niej możemy tworzyć skomplikowane społeczeństwa, w których nie wszyscy się znają, ale mimo to potrafią działać wspólnie.
Czego uczy nas psychologia moralności?
Moralność nie jest zbiorem sztywnych zasad, które dyktują, co wolno, a czego nie. To nasz wewnętrzny system przetrwania – mechanizm, który pozwala ludziom współpracować, ufać sobie i tworzyć wspólnoty.
Psychologia moralności pokazuje, że za naszym „sumieniem” stoją procesy, które łączą emocje, intuicję i rozum. To one sprawiają, że:
- pomagamy obcym, choć nic z tego nie mamy;
- współczujemy, gdy ktoś cierpi;
- potrafimy zrezygnować z własnych korzyści, by chronić innych.
Posłuchaj odcinka „Moralność jako narzędzie współpracy” z prof. dr hab. Michałem Białkiem i zobacz, jak nauka tłumaczy ludzkie sumienie. To fascynująca podróż w głąb tego, co naprawdę czyni nas ludźmi.
Seria podcastów „To się w głowie nie mieści” – psychologia, która tłumaczy człowieka
Podcast „To się w głowie nie mieści”, prowadzony przez dr. hab. Artura Ziółkowskiego, psychologa i eksperta Wyższej Szkoły Kształcenia Zawodowego, to seria rozmów o psychologii. Każdy odcinek to spotkanie z naukowcami, praktykami i pasjonatami, którzy pomagają zrozumieć, dlaczego zachowujemy się tak, a nie inaczej.
Odcinek z prof. Michałem Białkiem podkreśla, że moralność nie jest abstrakcyjnym pojęciem z podręcznika etyki – to codzienna praktyka, która decyduje o jakości naszych relacji i współpracy.
Przeczytaj także o mrocznej stronie człowieczeństwa z prof. Kazimierzem Pospiszylem.
Jak zrozumieć człowieka i jego decyzje? Studiuj Psychologię
Jeśli fascynuje Cię temat moralności, emocji i procesów decyzyjnych, studia licencjackie Psychologia będą idealnym wyborem. Pozwolą Ci zrozumieć, jak działa umysł i w jaki sposób powstają nasze przekonania moralne.
Na studiach obszaru psychologii:
- dowiesz się, jak działają procesy poznawcze i mechanizmy wpływające na zachowanie i działania człowieka;
- rozwiniesz umiejętności analizowania i interpretowania procesów zachodzących w relacjach międzyludzkich;
- poznasz metody stymulowania działań kreatywnych.
Co naprawdę kieruje ludzkimi wyborami? Czasem emocje, czasem rozum, a najczęściej to, czego sami o sobie jeszcze nie wiemy. Posłuchaj podcastu „To się w głowie nie mieści” i zdecyduj, czy to ten moment, by poznać psychologię jeszcze głębiej.
FAQ
Co to jest moralność?
Moralność to system zasad i wartości, który pomaga nam rozróżniać dobro od zła i kierować się nimi w relacjach z innymi ludźmi.
Dlaczego moralność jest ważna dla współpracy?
Bez wspólnych zasad i zaufania współpraca byłaby niemożliwa. Moralność umożliwia nam tworzenie złożonych społeczeństw, w których ludzie potrafią działać razem mimo różnic.
Kim jest prof. dr hab. Michał Białek?
To psycholog i badacz z Uniwersytetu Wrocławskiego, specjalizujący się w psychologii decyzji i moralności. Autor ponad 100 publikacji naukowych poświęconych temu, jak ludzie myślą, wybierają i oceniają działania innych.
Gdzie można posłuchać podcastu „To się w głowie nie mieści”?
Podcast dostępny jest na popularnej platformie streamingowej takiej jak Spotify.
