Zaktualizowano dnia 5 czerwca 2023
Związek Nauczycielstwa Polskiego prowadzi działania w celu godności zawodu nauczycieli i pracowników oświaty, a także zadbania o odpowiednie warunki pracy i płacy. W związku z tym w ostatnim czasie został podjęty temat wcześniejszych emerytur dla nauczycieli, w wyniku czego trwają rozmowy z ministerstwem, które mają doprowadzić do stworzenia nowego projektu emerytur dla nauczycieli.
Ile wynosi emerytura nauczyciela po 40 latach pracy?
Przeciętna emerytura dla nauczyciela wynosi 2400 zł, a jej wysokość zależna jest m.in. od kwoty bazowej, podstawy wymiaru emerytury oraz okresów składkowych i nieskładkowych. Nauczyciele po 40 latach pracy w zawodzie mogą liczyć na emeryturę wysokości 3600 zł brutto (dane na postawie: strefaedukacji.pl).
Argumentacja wobec wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli
Prezydium Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZG ZNP) określają, że czynniki stresogenne, z którymi mierzy się nauczyciel w swojej pracy, wpływają niekorzystanie na jego kondycję psychiczną i fizyczną, a to może doprowadzić do wypalenia zawodowego. Wskazuje się na następujące przyczyny takiego stanu rzeczy m.in.:
- pauperyzacja zawodu nauczyciela,
- pogarszające się warunki pracy,
- nasilenie problemów edukacyjnych,
- wzrost zadań realizowanych przez nauczycieli,
- niestabilność prawa oświatowego.
W takiej sytuacji może to rzutować na jakość współczesnego kształcenia. W związku z tym postuluje się o możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę dla nauczycieli.
Rozmowy w sprawach nowego projektu emerytur dla nauczycieli
26 kwietnia odbyło się spotkanie Ministra Edukacji i Nauki (MEiN) Przemysława Czarnka oraz Sekretarza Stanu w MEiN Dariusza Piontkowskiego z wiceprezesem ZG ZNP Krzysztofem Baszczyńskim oraz członkami ZG: Edytą Książek, Adamem Młynarskim i Urszulą Woźniak, którzy byli przedstawicielami nauczycielskich związków zawodowych w ramach zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty.
Celem rozmów było omówienie tematu wcześniejszych emerytur dla nauczycieli. W związku z tym resort edukacji przedstawił do dyskusji założenia dotyczące:
- warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej,
- naliczenia świadczeń emerytalnych na nowych zasadach,
- możliwości podjęcia pracy w jednostkach systemu oświaty na część etatu za zgodą kuratora oświaty,
- terminów, od których poszczególne roczniki nauczycieli będą mogły przejść na emeryturę nauczycielską,
- uchylenia nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.
Czy wrócą wcześniejsze emerytury dla nauczycieli? Założenia po spotkaniu
Po spotkaniu MEiN Przemysław Czarnek zapowiedział rozpoczęcia prac nad konkretnymi przepisami w ustawie i określił, że absolutnie potrzebny jest powrót do uprawnienia emerytury nauczycielskiej dla tych, którzy ją utracili z 2009 rokiem. Jednak podkreślił, że nie jest to nowe rozwiązanie, które będzie odnosiło się do wszystkich bez wyjątku. Zatem, co z emeryturami dla nauczycieli? Mowa jest o częściowym przywróceniu uprawnień emerytury nauczycielskiej.
Należy podkreślić, że ZNP z dezaprobatą przyjął przedstawioną propozycję zmian, które wpłynęłyby na sytuację tej grupy zawodowej oraz nowe emerytury. Tabela z konkretnymi propozycjami modyfikacji nie została przedstawiona.
I co dalej z nowym projektem emerytur dla nauczycieli? Stanowisko ZNP
ZNP podkreśla, że obecnie proponowane rozwiązania są nie do przyjęcia w takiej formie, ponieważ wcześniejsze emerytury dla nauczycieli będą przysługiwały nielicznej grupie tych pracowników. Wynika to z tego, że jednym z warunków do jej nabycia jest posiadanie okresu składkowego wynoszącego co najmniej 30 lat, a zatem okresy nieskładkowe – np. okres zasiłku chorobowego i lub urlopu wychowawczego – nie będą wliczane.
Dlatego też w wydanym w maju stanowisku ZNP podkreślono, że nadal żąda się faktycznego przywrócenia art. 88 ustawy – Karta Nauczyciela, a także podaje warunki, jakie powinien spełniać system wcześniejszych emerytur.
“Rozwiązania muszą dotyczyć wszystkich nauczycieli, którzy mają 30-letni staż pracy (składkowy i nieskładkowy), w tym 20 lat wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, a w przypadku szkół i placówek specjalnych 25-letni okres zatrudnienia (składkowy i nieskładkowy), w tym 20 lat wykonywania pracy w szkolnictwie specjalnym; emerytury muszą być naliczane według starego systemu emerytalnego; możliwość ubiegania się o emeryturę nauczycielską nie może być ograniczona żadnym terminem, tzn. świadczenie musi mieć charakter stały, a nie przejściowy” (informacja za strony: znp.edu.pl).
Aktualnie ZNP czeka na decyzję, co z emeryturami dla nauczycieli i jakie rozwiązania zostaną zatwierdzone, a następnie wprowadzone w życie.
