Zaktualizowano dnia 25 października 2022
Podjęcie studiów otwiera ogromne możliwości – przede wszystkim na płaszczyźnie zawodowej, ale to również wiele korzyści rozwojowych, zdobywania doświadczeń i poszerzania wiedzy czy kwalifikacji. Obecnie w Polsce przyjęty jest system studiowania zwany bolońskim, co w założeniu miało przyjęcie porównywalnych stopni i tytułów akademickich w całej Europie, umożliwiając współpracę międzyuczelnianą, wymianę studencką czy kontynuację nauki w innym kraju. W praktyce system kształcenia został więc oparty na kilkustopniowym procesie, gdzie każdy ze stopni odpowiada uzyskaniu odpowiednich: umiejętności, wiedzy i kompetencji społecznych.
Stopnie kształcenia w systemie bolońskim
Proces boloński został zapoczątkowany poprzez podpisanie w czerwcu 1999 r. deklaracji przez ministrów krajów europejskich, odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe. Miał na celu konsolidację i ujednolicenie tego obszaru poprzez zastosowanie m.in. tożsamego systemu oceny uzyskanych przez studentów kwalifikacji. Aby było to możliwe, upowszechniono punktowy system rozliczania osiągnięć studentów (ECTS), podzielono również studia na trzy stopnie kształcenia. Liczba punktów ECTS jest zależna od nakładu pracy studenta, ale także ściśle związana ze stopniem studiów:
- studia I stopnia, które trwają 3 lata (6 semestrów):
łączna ilość punktów ECTS wynosi 180, - studia II stopnia, które trwają 2 lata (4 semestry):
łączna ilość punktów ECTS wynosi 120, - studia II stopnia inżynierskie, które trwają 4 lata (8 semestrów): łączna ilość punktów ECTS wynosi 240,
- studia jednolite magisterskie, które trwają 5 lat (10 semestrów):
łączna ilość punktów ECTS wynosi 300.
Jak widać, kolejne semestry nauki pozwalają na zwiększenie posiadanej puli – adekwatnie do uzyskiwanych umiejętności, wiedzy i kompetencji społecznych. W przypadku chęci zmiany kraju, w którym kontynuowana byłaby nauka, ilość punktów pozwala na określenie poziomu umiejętności i odpowiednie przypisanie do systemu szkolnictwa wyższego w danym landzie.
Polska i Europejska Rama Kwalifikacji
Nawiązując do określenia poziomu w systemie nauczania, warto również wspomnieć o Polskiej Ramie Kwalifikacji (PRK) oraz Europejskiej Ramie Kwalifikacji (ERK). Polska Rama Kwalifikacji pozwala na odniesienie uzyskanych w Polsce kwalifikacji do poziomów Europejskiej Ramy Kwalifikacji, i poprzez ERK do poziomów kwalifikacji uzyskiwanych w poszczególnych państwach UE. Obydwa systemy są tożsame i posiadają VIII stopni, gdzie stopnie VI-VIII odnoszą się do kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego. Są to określone: wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, zdobyte dzięki nauce na danym poziomie. Pełne kwalifikacje uzyskane na danym stopniu potwierdza:
- dyplom ukończenia studiów I stopnia (VI poziom),
- dyplom ukończenia studiów II stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich (VII poziom),
- dyplom doktorski (VIII poziom).
Warto znać oba systemy i zwiększać swoje kwalifikacje – zarówno w kontekście naukowym, jak i zawodowym. Szczególnie jednak jest to istotne w przypadku współpracy zagranicznej, gdyż pozwoli nam to na ogólne określenie naszego wykształcenia i umiejętności w każdym z krajów europejskich, pozwalając na dalszy rozwój w ich strukturach – jeżeli tylko tego zapragniemy.
Wykształcenie wyższe – możliwości dla absolwentów
Na studia I stopnia mogą aplikować wszystkie osoby, które ukończyły szkołę średnią i zdały egzaminy maturalne. Zgodnie z europejskimi normami, studia I stopnia trwają co najmniej 3 lata – czyli 6 semestrów (lub 7 – w przypadku studiów inżynierskich). Posiadanie dyplomu licencjata to podstawa, wymagana przez wielu pracodawców. Obrona pracy licencjackiej otwiera więc drzwi do szerokiego rynku zawodowego i daje znaczną przewagę nad osobami, które nie mają wykształcenia lub są dopiero w trakcie studiowania – absolwent studiów licencjackich może już bowiem pochwalić się posiadaniem wykształcenia wyższego.
Jednak wiele stanowisk może wymagać większych kwalifikacji – i tutaj ukończenie samych studiów licencjackich może być niewystarczające. Warto wtedy pomyśleć o dalszej edukacji i podjęciu studiów magisterskich uzupełniających.
Studia uzupełniające magisterskie pozwolą na zwiększenie swoich kompetencji – niekoniecznie w obszarze, z którego wiedzę uzyskaliśmy dotychczas. Kierunek wybrany na studiach II stopnia nie musi być tożsamy
z kierunkiem ukończonym na stopniu I, wręcz przeciwnie – mogą one się uzupełniać, poszerzając warsztat możliwości absolwenta, co może być bardzo korzystnym połączeniem. Taka możliwość pozwala również na przekwalifikowanie się w przypadku, gdy pierwotny kierunek nie do końca był trafiony.
Ile trwa “magisterka”?
Studia uzupełniające (magisterskie) trwają dwa lata, czyli 4 semestry. W założeniu mają uzupełnić wiedzę zdobytą podczas studiów licencjackich, jednak bardzo często wybierany jest inny kierunek. Na studia uzupełniające można aplikować dopiero po ukończeniu studiów I stopnia. To nie tylko przepustka do dalszej kariery zawodowej, ale także możliwość uzupełnienia zdobytej wcześniej wiedzy o nowe umiejętności – niezależnie czy z tej samej dziedziny, czy też z innej.
Bardzo często awans zawodowy czy objęcie stanowiska kierowniczego wiąże się z wcześniejszym uzyskaniem tytułu magistra co pokazuje, że dyplom ukończenia studiów magisterskich jest wciąż ważny dla pracodawców. Spora część z nich uważa, że studia licencjackie nie są wystarczające na dane stanowisko, i preferuje kandydatów z dyplomem magistra. Należy również pamiętać, że nauka na uzupełniających studiach magisterskich wcale nie przekreśla możliwości zdobywania doświadczenia zawodowego – co często jest argumentem za wstrzymanie dalszego kształcenia. Przede wszystkim, studia II stopnia to o wiele mniejsza ilość zajęć niż podczas licencjatów, do tego wciąż rozwijane są nowe możliwości podjęcia nauki – jak choćby studia on-line. Zawsze warto się rozwijać, zdobywać nową wiedzę i umiejętności – są to korzyści, które zawsze zwracają się ze znacznym procentem.
