System szkolnictwa wyższego w naszym kraju bazuje na trójstopniowej strukturze studiów. O ile zasady nauki na studiach pierwszego oraz drugiego stopnia są dość zrozumiałe, o tyle jednolite studia magisterskie mogą wzbudzać pewne wątpliwości. Bez względu na to, czy jesteś tegorocznym maturzystą, czy chcesz podjąć kolejny kierunek, możesz zastanawiać się w kontekście popularnej ścieżki, jaką są jednolite studia magisterskie co to znaczy i kto się może na nie dostać.
Jednolite studia magisterskie co to znaczy?
Każdy uczeń, który stoi przed niezwykle ważnym wyborem, jakim są studia na uczelni wyższej, spotkał się z możliwością zapisu na jednolite studia magisterskie. Co to znaczy dla kandydatów? Otóż są one formą kształcenia dostępną w polskim systemie edukacyjnym, która umożliwia uzyskanie określonego wykształcenia wraz ze stopniem magistra w trakcie jednego, ciągłego programu studiów.
Aby móc podjąć jednolite studia magisterskie, wystarczy być absolwentem szkoły średniej oraz posiadać świadectwo maturalne. Jest to alternatywa dla klasycznego modelu, w którym w drodze po stopień magistra studenci realizują najpierw studia I stopnia, a następnie 2-letnie studia magisterskie.
Studia jednolite magisterskie – ile lat trwają?
Wszelkie najważniejsze informacje na temat organizacji jednolitych studiów magisterskich zawierają przepisy zawarte w obwieszczeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie studiów. Akt prawny odpowiada na wiele nurtujących pytań, w tym to ile lat trwają studia jednolite magisterskie.
Według jednego z zapisu jednolite studia magisterskie realizowane w trybie stacjonarnym trwają od 9 do 12 semestrów. Z kolei czas trwania studiów niestacjonarnych może być dłuższy niż odpowiednich studiów stacjonarnych. Przyjęło się jednak, że jednolite studia magisterskie trwają zazwyczaj 5 lat.
Jednolite studia magisterskie – przykłady kierunków
Warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie kierunki mogą być realizowane w tej formie. Powyższe przepisy wskazują nie tylko to, ile trwają studia jednolite magisterskie, ale zawierają również listę konkretnych kierunków, które mogą być prowadzone w ten sposób przez uczelnie.
Oprócz kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, do kierunków realizowanych tylko i wyłącznie jako jednolite studia magisterskie należy m.in.:
- prawo,
- pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna,
- pedagogika specjalna,
- weterynaria,
- fizjoterapia,
- farmacja.
Przepisy wskazują również na kierunki, które mogą być realizowane jako jednolite studia magisterskie i jest to m.in.:
- architektura,
- aktorstwo,
- psychologia,
- grafika,
- malarstwo,
- logopedia.
Jednolite studia magisterskie (JSM) – największe zalety
Jak widać lista kierunków, które mogą być realizowane w tej formie, jest dość długa – podobnie jak lista zalet, która każdego roku przyciąga studentów. Jako największe atuty warto wskazać m.in.:
- oszczędność czasu – studenci mogą szybciej zdobyć tytuł magistra, ponieważ nie istnieje żadna przerwa między stopniami,
- spójność programu – studia realizowane w tej formie oferują na przestrzeni kilku lat spójność programu – studenci nie muszą wybierać nowego kierunku na poziomie magistra, a także adaptować się do nowego środowiska akademickiego,
- mniej formalności – choć każda uczelnia stara się zminimalizować ilość niezbędnych dokumentów i procesów, dla wielu studentów brak konieczności udziału w kolejnej rekrutacji i zamartwianie się o wymogi i liczbę miejsc jest bardzo dużym atutem,
- specjalizacje – programy jednolitych studiów magisterskich są z reguły obszerniejsze niż w przypadku kierunków podzielonych na dwa stopnie, dzięki czemu studenci mogą już na wczesnym etapie zdobywać bardziej zaawansowaną wiedzę oraz umiejętności.
Różnice między ścieżkami – studia jednolite magisterskie a licencjat + magisterka
Wybór między studiami jednolitymi magisterskimi a kierunkiem realizowanym na dwóch stopniach osobno tylko z pozoru może okazać się bardzo podobny. Poniżej przedstawiliśmy podstawowe różnice pomiędzy dwiema ścieżkami uzyskania tytułu magistra.
| Studia jednolite magisterskie | Studia licencjackie + studia magisterskie | |
| Specjalizacja | Szeroki wybór już od pierwszego roku studiów. | Zazwyczaj wybór pod koniec studiów licencjackich. |
| Zawartość i spójność programu | Posiadają zintegrowany program rozłożony na okres 5 lat od razu, co pozwala płynniej przejść między poziomami kształcenia. | Studenci spotykają się z wyraźną różnicą poziomu poruszanych zagadnień, co może być korzystne dla tych, którzy precyzyjnie chcą określić swoje zainteresowania. |
| Elastyczność | Mniejsza – ściśle określony program na około 5 lat. | Większa – możliwość wyboru innych specjalności na licencjacie oraz studiach magisterskich. |
| Rekrutacja i formalności | Jedna rekrutacja i mniej formalności. | Dwie rekrutacje i konieczność przejścia całego procesu od nowa, w tym spełnienia warunków pod kątem progów punktowych i kolejności naboru. |
| Obrona pracy dyplomowej | Studenci wybierający studia jednolite magisterskie tworzą jedną pracę i podchodzą jeden raz do egzaminu, po którym otrzymują tytuł magistra. | W drodze po tytuł magistra studenci najpierw muszą napisać i obronić pracę licencjacką, a następnie pracę magisterską i przystąpić drugi raz do egzaminu. |
| Koszty | Zazwyczaj niższe niż ukończenie tego samego kierunku osobno. | Wszystkie powyższe aspekty generują często większe koszty ukończenia studiów . |
| Planowanie kariery | Mogą być bardziej odpowiednie dla studentów o sprecyzowanych planach, którzy chcą podjąć zawody wymagające tytułu magistra lub bardziej zaawansowane stanowiska. | Kombinacja licencjat + magisterka będzie odpowiednia dla osób, które chcą stopniowo zaplanować swoją przyszłość zawodową. |
Jak widać, istnieje wiele różnic między ścieżkami do zdobycia tytułu magistra, a ostateczny wybór zależy w dużej mierze od preferencji oraz edukacyjnych celów studenta.
