Zaktualizowano dnia 5 października 2022
Od wielu lat społeczeństwo naszego kraju zmaga się z wieloma problemami związanymi z uzależnieniem psychicznym i fizycznym. Osoby, które nie radzą sobie m.in. z nałogiem alkoholowym bądź narkotykowym trafiają na specjalne terapie, których celem jest nie tylko odstawienie substancji mającej negatywny wpływ na zdrowie pacjenta. Terapeuta uzależnień podczas sesji z osobą uzależnioną ma za zadanie przywrócić ją do stanu, który pozwoli normalnie funkcjonować w społeczeństwie. Choć dziedzina terapii uzależnień zmieniła się na przestrzeni lat, nadal może prowadzić ją tylko osoba o odpowiednich cechach i kwalifikacjach. Jak zostać terapeutą uzależnień?
Terapia od uzależnień – jak się zmieniła na przestrzeni lat?
Osoby uzależnione na przełomie lat 60. i 70. w Polsce, jeśli w ogóle trafiały do placówek medycznych, to były leczone w ramach istniejącego w tamtym czasie systemu opieki zdrowotnej. Oznaczało to, że na terenie całego kraju specjaliści mieli do dyspozycji jedynie 90 miejsc dla uzależnionych od narkotyków w całym kraju. Z kolei leczenie i rehabilitacja należała głównie do lekarzy psychiatrów, a leczenie narkomanów czy alkoholików uznawano za niezwykle trudny proces.
Sytuacji nie poprawiały słabe wyniki kuracji odwykowych, a także resocjalizacyjnych w naszym kraju oraz na świecie. Formy terapii, które oferowano w zakładach psychiatrycznych nie były skuteczne, a leczenie osób uzależnionych od narkotyków i od alkoholu na jednym oddziale kończyło się zazwyczaj rozkładem pracy i zniechęceniem zarówno pracowników, jak i uzależnionych.
Wraz z rozwojem rehabilitacji uzależnień oraz lecznictwa, w naszym kraju zaczęły powstawać nowe formy organizacyjne, które utrwalały i wspierały efekty terapii, a także pozwalały ponownie zintegrować społecznie osoby uzależnione, które zdecydowały się podjąć leczenie. Aktualnie leczenie narkomanów czy alkoholików odbywa się pod okiem wykwalifikowanego terapeuty uzależnień w specjalnych poradniach leczenia uzależnień, poradniach odwykowych lub poradniach zdrowia psychicznego.
Kim jest terapeuta uzależnień?
Specjalista terapii uzależnień to osoba, której zadaniem jest wykonywanie działań o charakterze diagnostyczno-analitycznym, terapeutycznym i profilaktycznym wobec osób, które są uzależnione. Celem jego pracy jest diagnoza zaburzeń psychicznych oraz zaburzeń zachowania, które są spowodowane stosowaniem m.in. substancji psychoaktywnych.
Terapeuta prowadzi terapię indywidualną bądź grupową, a także wszelkie działania psychoedukacyjne i psychospołeczne. Rolą specjalisty jest dobranie skutecznych metod, technik oraz narzędzi w swojej pracy, aby pomóc pacjentowi.
Z uwagi na charakter pracy, stanowisko to obejmują najczęściej osoby o dużej empatii, cierpliwości, a także o odpowiednim podejściu do pacjenta. Bardzo ważna jest komunikatywność oraz umiejętność odczytywania wielu istotnych sygnałów, które mogą być pomocne w postawieniu diagnozy i obrania kierunku leczenia.
Kto może nim zostać? – terapia od uzależnień prowadzona przez specjalistę
Choć cechy te są niezwykle przydatne w pracy, nie wystarczą, aby prowadzić terapię od uzależnień. Zgodnie z Ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, tego typu rehabilitacja może być prowadzona przez lekarzy posiadających specjalizację z zakresu psychiatrii. Dodatkowo, mogą być to także osoby, które posiadają certyfikat specjalisty terapii uzależnień, jak również posiadacze certyfikatu instruktora terapii uzależnień.
Certyfikat specjalisty może zdobyć absolwent wyższych studiów medycznych lub kierunków m.in. w obszarze:
- psychologii,
- resocjalizacji,
- teologii,
- nauk o rodzinie,
- pedagogiki.
Z kolei certyfikat instruktora może zdobyć osoba, która posiada minimum średnie wykształcenie, po ukończeniu specjalnego szkolenia zgodnego z programem Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii.
Terapia uzależnień – studia podyplomowe podnoszące kwalifikacje
Z uwagi na fakt, iż terapeuta uzależnień jest zawodem z obszaru ochrony zdrowia, musi posiadać odpowiednią wiedzę medyczną i psychoterapeutyczną. Specyfika pracy wymaga od niego jednak nieustannego rozwoju wiedzy, która umożliwi w efektywny sposób pracować z osobami uzależnionymi.
Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego oferuje studia podyplomowe Terapia uzależnień i współuzależnionych dla absolwentów studiów wyższych o profilu społecznym, którzy chcą podnieść swoje kwalifikacje do pracy w tym kierunku.
