Zaktualizowano dnia 8 lutego 2023
Orzeczenie o potrzebie specjalnego kształcenia wydawane jest uczniom z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, niedostosowanym społecznie oraz wszystkim tym, którzy wymagają zastosowania indywidualnej organizacji nauki. Jednym z najważniejszych aspektów w trakcie pracy z takim uczniem jest Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny, który uwzględnia zalecenia zawarte w orzeczeniu. Nauczyciele, którzy mają styczność z niezwykle ważnym dokumentem, jakim jest IPET przykład mogą znaleźć m.in. w sieci, jednak może on posłużyć tylko jako pewnego rodzaju wzór na temat tego, jakie informacje powinien zawierać. IPET – co to jest i dlaczego jest tak ważnym dokumentem?
IPET – co to jest?
W odróżnieniu od nauczania uczniów, u których nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości, kształcenie dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością wymaga dodatkowego zaangażowania z obu stron. Z wieloma trudnościami mierzy się bowiem nie tylko sam uczeń, ale przede wszystkim nauczyciel, którego zadaniem jest zarówno przekazanie wiedzy z danego zakresu, jak również zadbanie o prawidłowy rozwój.
Nauczyciel realizuje zajęcia na podstawie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego, który opracowywany jest dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie specjalnego kształcenia. Program ten jest dostosowany do indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz rozwojowych, a także uwzględnia psychofizyczne możliwości ucznia.
Kto opracowuje IPET?
IPET opracowywany jest przez zespół zajmujący się planowaniem oraz koordynowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Tworzy się go po dokonaniu szczegółowej analizy poziomu funkcjonowania ucznia.
W zespole znajdują się:
- specjaliści – przede wszystkim logopedzi, psycholodzy oraz pedagodzy, którzy prowadzą zajęcia z uczniem,
- wychowawcy grup,
- nauczyciele.
Zarówno w proces tworzenia programu, jak i jego realizację (np. w domowych warunkach) mogą być zaangażowani także rodzice, którzy obligatoryjnie muszą być zapoznani z dokumentem przed rozpoczęciem procesu kształcenia.
IPET w przedszkolu, szkole podstawowej i ponadpodstawowej
Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny opracowywany jest na takim sam okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Nie może być on jednak dłuższy niż dany etap edukacyjny.
IPET powinien być on opracowany do 30 września dla uczniów, którzy rozpoczynają wychowanie przedszkolne, naukę w szkole bądź etap edukacyjny. Dodatkowo, powinien być stworzony maksymalnie 30 dni od chwili złożenia w szkole lub placówce oświatowej orzeczenia o konieczności specjalnego kształcenia. Warto również podkreślić, że nie dotyczy on tylko najmłodszych uczniów i tworzy się IPET w przedszkolach, szkołach podstawowych, a nawet w ponadpodstawowych.
IPET przykład zawartości dokumentu
Jak sama nazwa wskazuje, każdy Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny jest dla każdego ucznia tworzony oddzielnie. Przykładowo IPET dla dziecka z autyzmem będzie różnił się od programu stworzonego dla ucznia o tym samym zaburzeniu lecz w innym wieku, predyspozycjach czy na innym etapie edukacyjnym.
Choć nie istnieje konkretny wzór IPET-u, można wskazać przykładową zawartość takiego dokumentu. Najczęściej jest to:
- metryczka z danymi ucznia,
- rozpoznanie zawarte w orzeczeniu o potrzebie specjalnego kształcenia,
- szczegółowa ocena poziomu funkcjonowania ucznia (w tym m.in. mocne i słabe strony, umiejętności, informacje o nietypowych zachowaniach),
- zakres działań specjalistów i nauczycieli,
- procedury osiągania celów,
- zakres współpracy z rodzicami,
- informacje na temat metod, form oraz środków dydaktycznych,
- ewaluacja programu,
- informacja o zatwierdzeniu dokumentu przez zespół.
IPET dla dziecka autystycznego – przykładowe zalecenia
Z uwagi na fakt, iż jednym z najczęstszych zaburzeń u uczniów jest autyzm, w sieci można znaleźć wiele przykładowych Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych właśnie dla tego rodzaju zaburzeń. Bardzo często w dokumencie tym pojawiają się podobne zalecenia odnośnie organizacji pracy na zajęciach, które dotyczą m.in.:
- umożliwienia pracy w małej grupie,
- zapewnienia stałego rytmu dnia,
- stosowania jasnego przekazu dla dziecka,
- umożliwienia kontaktu indywidualnego kontaktu terapeutycznego,
- zapewnienia uporządkowanego procesu kształcenia.
